ΣΤΟΜΑΤΙΚΑ ΕΛΚΗ & ΑΦΘΕΣ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΑ ΕΛΚΗ;

Τα στοματικά έλκη είναι πληγές που εμφανίζονται στο εσωτερικό της στοματικής κοιλότητας, στην πλειονότητα των περιπτώσεων επάνω στο μάγουλο ή τα χείλη.
Έχουν συνήθως λευκό, κοκκινωπό, κιτρινωπό ή γκρίζο χρώμα και στο περίγραμμά τους εκδηλώνεται φλεγμονή, δηλαδή κοκκίνισμα και πρήξιμο.

Οι πιο συνήθεις στοματικοί ερεθισμοί είναι:

1. Ψυχρά έλκη

2. Στοματίτιδα

3. Λευκοπλακία

4. Μυκητίαση

5. Στοματικά έλκη – Άφθες

ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΙΘΙΣΜΩΝ

ΨΥΧΡΑ ΕΛΚΗ:

Ονομάζονται και πυρετικά εξανθήματα ή έρπης.

Είναι έλκη από φυσαλίδες, γεμάτες υγρό, πονάνε και συνήθως εμφανίζονται κάτω από τη μύτη, στα χείλη (επιχείλιος έρπης) ή στο πηγούνι.

Τα προκαλεί ένας τύπος ιού του έρπητα και είναι εξαιρετικά μεταδοτικά.

Τα παιδιά είναι πολύ ευάλωτα στον ιό αυτό, στα οποία εμφανίζεται πολλές φορές χωρίς συμπτώματα και συγχέεται με κρυολόγημα ή γρίπη.

Εάν κάποιος μολυνθεί για πρώτη φορά, ο ιός μένει στο σώμα και κατά διαστήματα επιτίθεται, αλλά σε ορισμένους ανθρώπους παραμένει ανενεργός.

Τα ψυχρά έλκη επουλώνονται συνήθως σε μια εβδομάδα.

Επειδή οι λοιμώξεις από τον ιό του έρπητα δεν εξουδετερώνονται, οι φυσαλίδες μπορεί να επανεμφανιστούν σε περιόδους συναισθηματικής έντασης, κατά την έκθεση στον ήλιο, σε συνδυασμό με αλλεργίες ή πυρετό.

Κάποια κοινά τοπικά αναισθητικά μπορεί να ανακουφίσουν και επίσης ο οδοντίατρός μπορεί να συστήσει μια φαρμακευτική αγωγή που περιορίζει τις ιογενείς μολύνσεις.

ΣΤΟΜΑΤΙΤΙΔΑ:

Μικρά άσπρα οιδήματα που περιβάλλονται από κόκκινους κύκλους.

Δεν είναι μεταδοτικά, αλλά συχνά συγχέονται με τα ψυχρά έλκη, τα οποία οφείλονται στον έρπητα, που είναι μεταδοτικός ιός.

Η στοματίτιδα εμφανίζεται μέσα στο στόμα ενώ τα ψυχρά έλκη έξω από το στόμα.

Η στοματίτιδα είναι μια συνήθης μόλυνση και εμφανίζεται συχνά και μπορεί να επανεμφανίζεται, κατά διαστήματα, με οιδήματα μικρά, μεγάλα ή συρρέοντα (σε ομάδες).

Η αιτία που την προκαλεί δεν έχει εντοπιστεί. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι ενδεχόμενες αιτίες μπορεί να είναι ορισμένα προβλήματα με το ανοσοποιητικό σύστημα, κάποιοι ιοί ή βακτηρίδια.

Το άγχος, τα ψυχικά τραύματα, οι αλλεργίες, το κάπνισμα, η έλλειψη σιδήρου ή άλλων βιταμινών καθώς και η κληρονομικότητα, μπορεί να κάνουν ευάλωτο κάποιον σε αυτού του είδους τη μόλυνση.

Η στοματίτιδα επουλώνεται σε 7 έως 10 ημέρες, αν και είναι πιθανή η περιοδική επανεμφάνισή της.

Κάποιες κοινές αλοιφές και παυσίπονα μπορεί να ανακουφίσουν.

Ένα μικροβιοκτόνο στοματικό διάλυμα μπορεί να μειώσει τον ερεθισμό, αλλά αν η περίπτωση είναι επίμονη, ίσως χρειαστεί αντιβίωση για να αποκλειστεί η επέκταση της μόλυνσης.

ΛΕΥΚΟΠΛΑΚΙΑ:

Συμπαγείς, ασπριδερές κηλίδες που εμφανίζονται στην εσωτερική πλευρά του μάγουλου, στα ούλα ή στη γλώσσα.

Η λευκοπλακία συνδέεται συνήθως με το κάπνισμα, αλλά και με άλλες αιτίες, όπως κάποιο σπασμένο δόντι, μια οδοντοστοιχία που δεν εφαρμόζει καλά ή κάποιος τραυματισμός στο εσωτερικό του μάγουλου κατά το μάσημα.

Πολλές φορές θεραπεύεται με τη διακοπή του καπνίσματος.

Η θεραπεία της λευκοπλακίας αρχίζει με την εξουδετέρωση των αιτίων που την προκαλούν.

Για ορισμένους ασθενείς αυτό σημαίνει να σταματήσουν το τσιγάρο, για άλλους να απαλλαγούν από τις τεχνητές οδοντοστοιχίες που δεν εφαρμόζουν καλά.

Ο οδοντίατρός θα χειριστεί την περίπτωσή ελέγχοντας κατά διαστήματα τα οιδήματα και ανάλογα με τη μορφή και την έντασή τους.

ΜΥΚΗΤΙΑΣΗ:

Προκαλείται από τον μύκητα candida albicans.

Αναγνωρίζεται από τις κιτρινωπές ή κόκκινες κηλίδες που εμφανίζονται στις υγρές περιοχές του στόματος και προκαλούν πόνο.

Η μυκητίαση είναι συνηθισμένη μόλυνση σε όσους φοράνε τεχνητές οδοντοστοιχίες, στα νεογέννητα, στους εξασθενημένους από κάποια αρρώστια και σε όσους το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν λειτουργεί κανονικά.

Ευάλωτοι είναι και όσοι έχουν ξηροστομία ή έχουν πάρει πρόσφατα αντιβίωση.

Η μυκητίαση θεραπεύεται με τον έλεγχο των αιτίων που την προκαλούν.

Ο καθαρισμός των τεχνητών οδοντοστοιχιών παίζει μεγάλο ρόλο στην πρόληψη μολύνσεων που είναι σχετικές με αυτές.

Είναι χρήσιμο επίσης να βγαίνουν τη νύχτα.

Εάν η μόλυνση προέρχεται από αντιβιοτικά ή αντισυλληπτικά, θα ήταν καλό να περιοριστούν οι δόσεις ή να αλλάξουν τα φάρμακα.

Τα υποκατάστατα του σάλιου βοηθάνε στις περιπτώσεις ξηροστομίας. Αν η μόλυνση είναι αναπόφευκτη ή ανίατη, μπορούν να ληφθούν μυκητοκτόνα φάρμακα.

ΣΤΟΜΑΤΙΚΑ ΕΛΚΗ - ΑΦΘΕΣ:

Πρόκειται για μια επιφανειακή βλάβη στο βλεννογόνο του στόματος η οποία προκαλεί πόνο, έχει την τάση να επανεμφανίζεται και να θεραπεύεται μόνη της.

Δεν υπάρχει ομοιογένεια όσον αφορά στο βαθμό συσχετισμού των αφθών με άλλες παθήσεις στις διάφορες επιστημονικές έρευνες.

Ωστόσο, εφόσον υπάρχουν και άλλα συμπτώματα, η συνεχής επανεμφάνιση των αφθών μπορεί να αποτελεί σημάδι άλλης πάθησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι άφθες θεραπεύονται με την αντιμετώπιση της συστημικής πάθησης.

Η παρουσία αφθών στο στόμα δεν σχετίζεται πάντα με την αφθώδη στοματίτιδα. Μερικές φορές εμφανίζονται ως ανεπιθύμητη ενέργεια από τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων και μπορεί να σχετίζονται με άλλες συστημικές και πιο σοβαρές παθήσεις όπως η κοιλιοκάκη, η ελκώδης κολίτιδα, η νόσος του Crohn, ο ερυθηματώδης Λύκος, το σύνδρομο Reiter, το σύνδροµο Behçet, η μόλυνση από τον ιό HIV, καλοήθεις όγκοι στο πεπτικό σύστημα – στομάχι και έντερα. Η αφθώδης στοματίτιδα εμφανίζεται αρκετά συχνά στα παιδιά και ιδιαίτερα συχνά στους ενήλικες. Η ένταση του πόνου, ο χρόνος επούλωσης και η ανταπόκριση στη θεραπεία για την αφθώδη στοματίτιδα διαφέρουν για κάθε ασθενή. Στις περισσότερες περιπτώσεις η επούλωση επέρχεται μέσα σε περίπου 15 ημέρες. Σε πιο σοβαρές (σπάνιες περιπτώσεις), υπό την επίβλεψη του θεράποντος ιατρού μπορεί να εφαρμοστεί συστηματική θεραπευτική αγωγή. Συνήθως, η θεραπεία είναι τοπική.

Με εξαίρεση την περίπτωση τραυματισμών στο βλεννογόνο του στόματος – για παράδειγμα λόγω δαγκώματος, τοποθέτησης τεχνητής οδοντοστοιχίας ή σπασίματος δοντιού – τα αίτια της εμφάνισης της άφθας δεν μας είναι γνωστά. Καλό είναι, όμως να έχουμε υπόψη μας ότι το στρες και οι αλλαγές στην ψυχολογία μας, όπως οι καταστάσεις άγχους, είναι τα πιο συχνά αίτια που αναφέρονται στις επιστημονικές μελέτες σχετικά με τις άφθες.

Στις γυναίκες, η αφθώδης στοματίτιδα εμφανίζεται συχνότερα στη δεύτερη φάση του εμμηνορρυσιακού κύκλου – κάτι που υποδηλώνει ότι υπάρχει κάποια σχέση με τις ορμονικές μεταβολές. Επιπλέον, έτσι μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι η αφθώδης στοματίτιδα εμφανίζεται περισσότερο μεταξύ των γυναικών.

Παρότι οι απόψεις διίστανται, κάποιοι ειδικοί αναφέρουν ότι κάποιες τροφές μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση της αφθώδους στοματίτιδας και συγκεκριμένα οι πιο όξινες τροφές όπως τα εσπεριδοειδή καθώς και το ξύδι, το αλάτι και το αλκοόλ. Επίσης η εμφάνισή τους έχει συνδεθεί και με τη σοκολάτα, αλλά πιο σπάνια. Έλλειψη βιταμίνης Β, ψευδαργύρου, φολικού οξέος και σιδήρου και σύνδεση με την αναιμία, είναι επίσης κάποιες άλλες αναφερόμενες αιτίες Άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη φαίνεται ότι παρουσιάζουν συχνότερα αφθώδη στοματίτιδα.

Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, το οποίο εγκαθίσταται στον βλεννογόνο που καλύπτει την επιφάνεια του στομαχιού και είναι πολλές φορές υπεύθυνο για την ανάπτυξη έλκους και αφθώδους στοματίτιδας.

Σύμφωνα με κάποιες μελέτες, ενδέχεται να υπάρχουν και γενετικοί παράγοντες που συμβάλουν στην εμφάνιση της αφθώδους στοματίτιδας στο οικογενειακό ιστορικό. Πιο συγκεκριμένα, η παρουσία του γενετικού δείκτη HLA-B12 φαίνεται να σχετίζεται με την αφθώδη στοματίτιδα.

ΠΟΣΟ ΣΥΝΙΘΙΣΜΕΝΗ ΠΑΘΗΣΗ ΕΙΝΑΙ;

Αν έχετε κάποιον από αυτούς τους στοματικούς ερεθισμούς δεν είστε μόνοι, το ένα τρίτο των ανθρώπων προσβάλλονται σε κάποια περίοδο της ζωής τους.

ΤΙ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα στοματικά έλκη υποχωρούν εντός 10-14 ημερών. Εάν η πληγή είναι μεγάλη και βαθιά, μπορεί να επιμείνει για περισσότερες ημέρες και να αφήσει σημάδι εντός της στοματικής κοιλότητας.

- Χρησιμοποιήστε ήπιο στοματικό διάλυμα ώστε να αποφύγετε τη μόλυνση της πληγής
- Χρησιμοποιήστε μαλακή οδοντόβουρτσα για να μην επιδεινωθούν τα έλκη
-Αντικαταστήστε την οδοντόκρεμα με μία που δεν περιέχει λαουρυλοθειϊκό νάτριο, μία χημική ουσία που ενδεχομένως προκαλεί άφθες.
-Χρησιμοποιήστε μία προστατευτική κρέμα.
- Αποφύγετε σκληρές τροφές
- Αποφύγετε όξινες και πικάντικες τροφές
- Επισκεφθείτε άμεσα τον οδοντίατρο εάν τα έλκη οφείλονται σε κάποιο σπασμένο δόντι ή σφράγισμα που τραυματίζει το μάγουλο

***Συμβουλευτείτε το γιατρό σας εάν τα στοματικά έλκη επιδεινωθούν, επιμένουν για περισσότερο από τρεις εβδομάδες ή εμφανίζονται πολύ συχνά.

ΠΩΣ ΝΑ ΑΠΟΤΡΕΨΕΤΕ ΤΗΝ ΕΠΑΝΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ΑΦΘΩΝ;

 1. Αποφύγετε τα φαγητά που μπορούν να ερεθίσουν το στόμα σας.

  2. Τα σκληρά φαγητά, όπως τα παξιμάδια ή τα πατατάκια, τα πικάντικα ή τα πολύ καυτά φαγητά καλό είναι να αποφεύγονται.

4. Το κιτρικό οξύ που βρίσκεται στα λεμόνια, στα λάιμ, και σε άλλα φρούτα μπορεί επίσης να προκαλέσει ερεθισμό ή πόνο.

5. Μην μασάτε τσίχλα.

6. Όπως και κάποια φαγητά, το μάσημα της τσίχλας μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό: επομένως, αν έχετε ευαισθησία στις άφθες, μειώστε την κατανάλωσή τους.

7. Βούρτσισμα των δοντιών σας με μία μαλακή οδοντόβουρτσα.

8. Μπορεί να αποτρέψει τον περαιτέρω ερεθισμό και να διατηρήσει μία καλή στοματική υγιεινή.

efarmakeio.gr