Η ξηροφθαλμία είναι μία χρόνια κατάσταση, η οποία εμφανίζεται όταν τα μάτια σας δεν παράγουν επαρκή ποσότητα δακρύων ή όταν νοσεί η ίδια η επιφάνεια του οφθαλμού. Οποιοδήποτε από αυτά μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα και ερεθισμό στα μάτια σας.
Συμπτώματα ξηροφθαλμίας
Παρόλο που το αίσθημα της οφθαλμικής ξηρότητας είναι το συχνότερο σύμπτωμα της ξηροφθαλμίας, ορισμένα άλλα συμπτώματα δεν είναι εξίσου εμφανή. Για παράδειγμα, η υπερβολική δακρύρροια, τα κουρασμένα μάτια, ο ερεθισμός ή ο αυξημένος βλεφαρισμός μπορεί να συνιστούν συμπτώματα της ξηροφθαλμίας.
- Αίσθημα καύσου
Αίσθημα καύσου ή τσιμπημάτων στα μάτια σας
- Θαμπή όραση
Ειδικά όταν διαβάζετε, ακόμα και για μικρό χρονικό διάστημα
- Ερεθισμός
Αίσθημα παρουσίας ξένου στοιχείου μέσα ή γύρω από τα μάτια σας
- Υδαρείς οφθαλμοί
Υπερβολική ποσότητα δακρύων στα μάτια σας
- Κουρασμένα μάτια
Τα μάτια σας κουράζονται ταχύτερα
- Φαγούρα ή τσούξιμο
Νοιώθετε ότι τα μάτια σας τσούζουν και πονάνε
- Αυξημένος βλεφαρισμός
Βλεφαρίζετε τα μάτια σας συχνότερα από όσο συνηθίζεται
- Ξηρότητα
Νοιώθετε ότι τα μάτια σας είναι ξηρά ή έχουν σκόνη
Τι προκαλεί την ξηροφθαλμία;
Η ξηροφθαλμία οφείλεται σε έναν συνδυασμό παραγόντων. Τα περισσότερα συμπτώματα σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, το περιβάλλον, χειρουργικές επεμβάσεις ή συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές, καθώς επίσης και σε σχετιζόμενους με την ηλικία παράγοντες, όπως είναι η εμμηνόπαυση. Εάν έχετε οποιαδήποτε από τις καταστάσεις που ακολουθούν σε συνδυασμό με τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας.
- Φύλο & εθνικότητα
Σε γενικές γραμμές, οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ξηροφθαλμίας εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών που συνεπάγεται η κύηση και η εμμηνόπαυση. Η εθνικότητα διαδραμματίζει εξίσουν σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση ή μη της ξηροφθαλμίας. Σύμφωνα τα διαθέσιμα στοιχεία, τα άτομα με καταγωγή από την Ασία, τη Λατινική Αμερική και τα νησιά του Ειρηνικού είναι περισσότερο επιρρεπή στην εκδήλωση ξηροφθαλμίας.
- Ηλικία
Η παραγωγή δακρύων είναι φυσικό να μειώνεται με την ηλικία. Για τη διατήρηση της καλής οφθαλμικής υγείας, η Αμερικανική Εταιρεία Οπτομετρών συνιστά στα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών να προγραμματίσουν τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις.
- Ορμονικές αλλαγές
Οι γυναίκες που χρησιμοποιούν αντισύλληψη ή βρίσκονται στην εμμηνόπαυση διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ξηροφθαλμίας καθώς και αυτοί οι παράγοντες μπορούν να απορρυθμίσουν την ορμονική ισορροπία προκαλώντας μειωμένη παραγωγή δακρύων.
- Περιβάλλον
Τα χαμηλά επίπεδα υγρασίας, οι ξηρότεροι μήνες του χειμώνα και οι ισχυροί άνεμοι μπορούν να προκαλέσουν ξηροφθαλμία. Τα υψηλά επίπεδα μόλυνσης μπορούν, επίσης, να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης συμπτωμάτων καθώς οι διάφοροι μολυσματικοί παράγοντες επηρεάζουν τους δακρυϊκούς αδένες που υγραίνουν με φυσικό τρόπο τους οφθαλμούς.
- Μεγάλη διάρκεια έκθεσης σε οθόνη
Αντίστοιχα με τον καιρό, η μεγάλη διάρκεια έκθεσης σε οθόνη υπολογιστή, κινητού τηλεφώνου και τάμπλετ είναι ένας περιβαλλοντικός παράγοντας που μπορεί να προκαλέσει ξηροφθαλμία.
- Χρήση φακών επαφής
Η χρήση φακών επαφής αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εκδήλωση ξηροφθαλμίας. Είναι σημαντικό να καθαρίζετε και να φροντίζετε τους φακούς επαφής σας. Εάν εμφανίσετε συμπτώματα ξηροφθαλμίας κατά τη διάρκεια της χρήσης των φακών επαφής, μιλήστε με τον οφθαλμίατρό σας και ρωτήστε σχετικά με τις λιπαντικές οφθαλμικές σταγόνες SYSTANE®.
- Συγκεκριμένοι τύποι φαρμακευτικών αγωγών
Τα αντιϊσταμινικά, τα αποσυμφορητικά, η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, τα αντικαταθλιπτικά και ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές για την αντιμετώπιση της υψηλής αρτηριακής πίεσης και της ακμής αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση συμπτωμάτων ξηροφθαλμίας.
Οφθαλμική χειρουργική επέμβαση με λέιζερ
Μετά από τη χειρουργική επέμβαση, καθώς τα νεύρα του οφθαλμού επουλώνονται και τα επίπεδα της λίπανσης προσαρμόζονται, μπορεί να εμφανίσετε οφθαλμική ξηρότητα. Ο οφθαλμίατρός σας συνήθως θα σας συνταγογραφήσει οφθαλμικές σταγόνες για να βοηθήσει την ανάρρωσή σας.
Άλλα αίτια
- Δυσλειτουργία μεϊβομιανών αδένων
Η δυσλειτουργία των μεϊβομιανών αδένων είναι μία συχνή οφθαλμική κατάσταση για την οποία έχετε πιθανώς ξανακούσει. Με απλά λόγια, αφορά στον αποκλεισμό των σμηγματογόνων αδένων στο βλεφαρικό χείλος που βοηθούν στην παραγωγή της λιπιδικής στιβάδας των δακρύων σας. Η εφαρμογή φακών επαφής μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης δυσλειτουργίας των μεϊβομιανών αδένων.
- Σύνδρομο οθόνης υπολογιστή
Ο υπερβολικός χρόνος έκθεσης στην οθόνη του υπολογιστή μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα που σχετίζονται με τα μάτια και την όραση, όπως είναι η θαμπή όραση, οι πονοκέφαλοι, ακόμα και η αυχεναλγία. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως σύνδρομο οθόνης υπολογιστή. Όταν κοιτάτε την οθόνη του υπολογιστή, βλεφαρίζετε λιγότερο τα μάτια μας με αποτέλεσμα να μην λιπαίνονται αρκετά. Τα άτομα που φορούν φακούς επαφής μπορεί, επίσης, να εμφανίσουν σύνδρομο οθόνης υπολογιστή.
- Σύνδρομο Sjögren
Το σύνδρομο Sjögren είναι μία συχνή αυτοάνοση νόσος, η οποία εμφανίζεται όταν τα λευκά αιμοσφαίρια του σώματος επιτίθενται ακούσια στους αδένες παραγωγής λιπαντικών ουσιών. Αυτό μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και σημαντική μείωση στην ποσότητα και την ποιότητα των λιπαντικών ουσιών που παράγουν οι συγκεκριμένοι αδένες. Μιλήστε με τον γιατρό σας εάν πιστεύετε ότι έχετε σύνδρομο Sjögren και ότι νοιώθετε ξηροφθαλμία, ξηροστομία, πόνο στις αρθρώσεις ή κόπωση.
Συμβουλές για την ξηροφθαλμία
Παρόλο που δεν υπάρχει θεραπεία για την ξηροφθαλμία, αυτές οι απλές και πρακτικές συμβουλές μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε την ξηροφθαλμία και να ανακουφιστείτε από αυτά τα ενοχλητικά συμπτώματα.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής που βοηθούν στη μείωση της ξηροφθαλμίας
Υγιεινές συνήθειες
Ελέγχετε τακτικά τα μάτια σας.
Κρατάτε καθαρά τα βλέφαρά σας και καθαρίστε τη σκόνη χρησιμοποιώντας καθαριστικά μαντηλάκια βλεφάρων.
Ανεξάρτητα από το εάν εφαρμόζετε σταγόνες ή ασχολείστε με το μακιγιάζ σας, πλύνετε, ξεπλύνετε και στεγνώστε τα χέρια σας πριν αγγίξετε τα μάτια σας.
Εάν φοράτε φακούς επαφής, κρατήστε τους φακούς καθαρούς και εφαρμόστε τους μόνο σύμφωνα με τις οδηγίες εφαρμογής.
Φοράτε γυαλιά κατά τις ημέρες με έντονους ανέμους και γυαλάκια όταν κολυμπάτε.
Σταματήστε το κάπνισμα ή/και αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα.
Υγιεινή διατροφή
Ενυδατωθείτε, πιείτε αρκετό νερό.
Ακολουθήστε μια υγιεινή διατροφή, η οποία περιέχει ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
Υγιεινό περιβάλλον
Χρησιμοποιήστε κατάλληλο φωτισμό.
Μειώστε τον όγκο του αέρα που φυσά απευθείας πάνω στα μάτια σας (πιστολάκι κ.λπ.)
Παρακολουθήστε την υγρασία στον εσωτερικό χώρο.
Συχνά διαλείμματα
Προσπαθήστε να βλεφαρίζετε κάθε πέντε δευτερόλεπτα, ειδικά όταν κοιτάτε την οθόνη του υπολογιστή σας ή άλλη ψηφιακή οθόνη. Καθαρίστε την οθόνη σας, μειώστε την αντανάκλαση της οθόνης και καθίστε σε σωστή απόσταση από την οθόνη σας (περίπου 75 εκατοστά).
Κάντε διαλείμματα από παρατεταμένες δραστηριότητες όπως είναι η εργασία σε υπολογιστή ή το διάβασμα.
Χρησιμοποιήστε τον κανόνα 20:20:20: Προσπαθήστε να κοιτάτε κάτι που βρίσκεται 20 πόδια (περίπου 6 μέτρα) μακριά για 20 δευτερόλεπτα κάθε 20 λεπτά.
Συμβουλές για την αντιμετώπιση των διαφορετικών συμπτωμάτων της ξηροφθαλμίας
Η χρήση τεχνητών δακρύων μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας
Ζεστή κομπρέσα: Ένα νωτισμένο πανάκι ή μια άλλου τύπου ζεστή κομπρέσα μπορεί να καταπραϋνει την οφθαλμική ξηρότητα παρέχοντας σχεδόν άμεση ανακούφιση